«Браслаўшчына скрозь дзесяцігоддзі». Умацаванне пасля заняпаду (1990-я гады)

Усесаюзны рэферэндум аб захаванні СССР, Новаагароўскі працэс па стварэнні новай Садружнасці, жнівеньскі путч, адстаўка Гарбачова, а разам з гэтым грашовая рэформа, вар’яцкая інфляцыя, пустыя паліцы ў магазінах, дэфіцыт — такімі былі 90-я гады, якія ўвайшлі ў гісторыю пад яскравым вызначэннем «ліхія».

З1 студзеня 1991 года ў СССР увялі падатак з продажаў у памеры 5 працэнтаў, затым прайшла нечаканая «Паўлаўская» грашовая рэформа, раптам устанавілі новыя цэны, утрая большыя за ранейшыя. Так, да моманту развалу Саюза ўзровень жыцця насельніцтва краіны значна знізіўся. Крызіснае становішча перажываў і спажывецкі рынак. Грамадзянам выдаваліся так званыя «Візітныя карткі спажыўца для набыцця прамысловых тавараў» і талоны — для прадуктаў харчавання. Самым цяжкім для насельніцтва стала абясцэньванне ўласных грашовых зберажэнняў.

Татальны дэфіцыт тавараў, іх водпуск па талонах і размеркавальнай сістэме, пустыя паліцы і велізарныя чэргі ў магазінах, неабмежаваны рост цэн, безумоўна, характэрны ў гэты час і для Браслаўскага раёна. Напрыклад, у пачатку 90-х адзін тэлевізар выпадаў на 38 чалавек, халадзільнік — на 57, пральная машына — на 21, мяккі куток — на 237, секцыя — на 458.

Разам з тым у гэты час з’яўляюцца новыя формы гаспадарання, уласцівыя рыначным адносінам, — арэнда, КІТы (калектывы інтэнсіўнай тэхналогіі), пачалі зараджацца садовыя таварыствы і першыя фермерскія гаспадаркі.

Упершыню ў абарот уваходзіць паняцце «беспрацоўны». Адзначаюцца праблемы ў будаўніцтве: у чарзе на жыллё — сотні сямей. Тым не менш у Браславе распачынаецца будоўля бальніцы, узведзена новая спартыўная зала ДЮСШ, а таксама браслаўчане з мікрараёна шматпавярховай забудовы з нецярпеннем чакаюць адкрыцця новага магазіна па вул. Кастрычніка пад вядомай пазней назвай «Бярэжжа». У першай палове 90-х пачалося і абвальнае падзенне вытворчасці. Паўстала праблема збыту прадукцыі. Вытворчасць сельскай гаспадаркі ўпала амаль на трэць, ішло скарачэнне пагалоўя БРЖ, пагаршалася матэрыяльна-тэхнічная база калгасаў і саўгасаў.

1994 год, бадай, стаў вызначальным у лёсе Беларусі. Абраны першым Прэзідэнтам Аляксандр Лукашэнка абяцаў кардынальныя змены да лепшага, і паступова эканамічнае становішча пачало выпраўляцца.

Шмат значных падзей на Браслаўшчыне прыпала на 1995 год: індывідуальныя забудоўшчыкі ўзвялі 29 жылых дамоў, адкрываецца ЦРБ і будынак нарсуда, працягваецца будоўля гімназіі, якая пад заслону гэтага ж года справіць наваселле, базы адпачынку для састарэлых. Паступова прыватызуецца жыллёвы фонд. Пачынаецца абсталяванне граніцы, ствараецца пагранічная зона і Нацыянальны парк «Браслаўскія азёры».

Таксама ў гэты перыяд завершаны рукапіс кнігі «Памяць». Упершыню пайшлі размовы пра змяненне клімату. Яшчэ праз пару гадоў у раённым друку ўздымаецца праблема наступлення СНІДу.

Мяркуючы па даных статыстыкі, паслядоўны эканамічны рост у Беларусі пачаўся толькі з 1996 года, калі I Усебеларускім народным сходам былі адобраны Асноўныя напрамкі сацыяльна-эканамічнага развіцця краіны на 1996 — 2000 гады. Да 2000-га ўдалося перасягнуць паказчыкі дакрызіснага 1990 года па аб’ёмах вытворчасці прамысловай прадукцыі, спажывецкіх тавараў, рэальных грашовых даходаў насельніцтва, і правільнасць абранай мадэлі сацыяльна-эканамічнага развіцця краіны пачала атрымліваць практычнае пацвярджэнне.

 

admin

Share
Published by
admin

Recent Posts

Ограничения на посещения лесов введены во всех районах Беларуси

Во всех районах Беларуси введено ограничение на посещение лесов. Об этом сообщает Министерство лесного хозяйства.…

15 часов ago

Леонид Лавринович — достойный продолжатель династии механизаторов

Тракторист-машинист СПК «Маяк Браславский» Леонид Лавринович уже 36 лет работает на земле и, как говорит…

15 часов ago

Браславчанин о службе в чернобыльской зоне: «Местные угощали свининой. А у нас даже мыслей не было: неужели радиация и в мясо попала?»

Жизнь Чеслава Манкевича была такой же, как и у его сверстников. Парень из деревни Закорье…

17 часов ago

Изменить выбранный предмет ЦЭ после окончания регистрации нельзя. Какой будет вступительная кампания-2024 в Беларуси

Постановлением Министерства образования от 8 апреля №40 определены сроки проведения в 2024 году вступительной кампании…

17 часов ago

Москва ждет гостей: благотворительный фестиваль открывает свои двери для гостей из Беларуси

Москва готовится к старту нового туристического сезона и рада встретить гостей на масштабном благотворительном фестивале…

17 часов ago

Сенько: за 120 лет профсоюзами Беларуси накоплен колоссальный опыт

За 120 лет профсоюзами Беларуси накоплен колоссальный опыт, заявил председатель Федерации профсоюзов Беларуси Юрий Сенько,…

17 часов ago