Арыентацыя — на рэнтабельную працу і павышэнне дабрабыту
Вынікі сацыяльна-эканамічнага развіцця раёна за 2013 год і задачы на наступны спачатку абмеркавалі дэпутацкія камісіі, затым яны былі разгледжаны на сумесным пасяджэнні райвыканкама і прэзідыума райсавета. А на сесіі са справаздачай Браслаўскага раённага выканаўчага камітэта “Аб сацыяльна эканамічным развіцці раёна ў 2013 годзе і прагнозных паказчыках на 2014 год” выступіў старшыня райвыканкама Сяргей Шматаў. Друкуем вытрымкі з яго даклада.
Фінансавыя вынікі
За студзень – кастрычнік 2013 года арганізацыі раёна зарабілі выручкі ад рэалізацыі 630,6 млрд. руб., што на 6,2% больш, чым у 2012 годзе. Ад рэалізацыі атрымана 10,6 млрд. руб. прыбытку, забяспечана станоўчая рэнтабельнасць продажу 1,7%, у тым ліку ў прамысловасці – 4,6%, у сельскай гаспадарцы – 1,4%.
За студзень – кастрычнік 2013 года арганізацыі раёна атрымалі 18,9 млрд. руб. чыстага прыбытку.
Па стане на 1 лістапада 2013 года ў раёне чатыры стратныя арганізацыі.
Пратэрмінаваная дэбіторская запазычанасць з пачатку 2013 г. вырасла на 62,1%, крэдыторская – у 2,2 разу.
Прамысловасць
Прамысловыя прадпрыемствы раёна за 11 месяцаў 2013 года выпусцілі прадукцыі на 104,8 млрд. руб., што склала 119,2% да ўзроўню 2012 года ў бягучых цэнах. Устаноўленае заданне па індэксе фізічнага аб’ёму забяспечылі “Браслаў-камунальнік” і хлебазавод.
Прадпрыемствы раёна вядуць актыўную работу па павышэнні канкурэнтаздольнасці выпускаемых тавараў, вытворчасці новай інавацыйнай прадукцыі. За 11 месяцаў 2013 года інавацыйнай прадукцыі па раёне рэалізавана на 14,1 млрд. руб., ці 14,6% ад агульнага аб’ёму. Хлебазавод рэалізаваў яе 40,2% ад агульнага аб’ёму, укараніў у вытворчасць 29 новых відаў хлебабулачных і 28 кандытарскіх вырабаў. Філіял “Браслаўрыба” Глыбоцкага МКК асвоіў выпуск 9 новых найменняў рыбных кансерваў, на спажывецкім рынку рэалізаваў 18,2% інавацыйнай прадукцыі ад агульнага аб’ёму.
Запасы гатовай прадукцыі ў сярэднямесячным аб’ёме вытворчасці складаюць 129,6%.
Аграпрамысловы комплекс
За 11 месяцаў 2013 года выпушчана валавой прадукцыі сельскай гаспадаркі коштам больш за 340 млрд. руб., дапушчана зніжэнне да ўзроўню 2012 года на 6,4%. Выручка ад рэалізацыі прадукцыі жывёлагадоўлі і раслінаводства знізілася да ўзроўню 2012 года на 5,1% і склала 231,1 млрд. руб.
У дзесяці з дванаццаці сельскагаспадарчых арганізацый, акрамя СВК “Маяк Браслаўскі” і КУСП “Браслаўскі”, дапушчана зніжэнне вытворчасці валавой прадукцыі.
Валавы збор зерня ў бункернай вазе склаў 32,8 тыс. тон ці на 14,3 тыс. тон менш, чым у 2012 годзе, пры ўраджайнасці 17,8 ц з га. Валавы збор насення рапсу склаў 3,4 тыс. тон пры ўраджайнасці 9,2 ц з га.
На зімова-стойлавы перыяд нарыхтавана 57,6 тыс. тон кармавых адзінак травяністых кармоў, на ўмоўную галаву жывёлы 21,8 ц к. адз. Сенажу нарыхтавана 88 % да ўзроўню 2012 года, а сіласу на 29% больш. Забяспечанасць кармамі на ўмоўную галаву ўзрасла на 0,2 ц к. адз.
Лепшых паказчыкаў у кормавытворчасці дабіліся СВК “Маяк Браслаўскі”, ПГ “Урбаны”, ААТ “Друйскі”.
У структуры вытворчасці сельгаспрадукцыі раёна 68% займае прадукцыя жывёлагадоўлі. За 11 месяцаў 2013 года яе вытворчасць склала 95,8% да ўзроўню 2012 года.
Пры зніжэнні вытворчасці малака ў цэлым на 5,9 тыс. тон і сярэднім надоі малака на адну карову 2723 кг вытворчасць малака на адну карову ў СВК “Маяк Браслаўскі” склала 6088 кг, ПГ “Урбаны” – 4030, ААТ “Агравідзы” – 3613 кг, КУСП “Відзаўскі” – 3032.
У 2013 годзе вырашчана 360 тон бульбы, 76 тон агародніны, 102 тоны льновалакна, што склала адпаведна 58, 97 і 57% да ўзроўню 2012 года.
Сельгасарганізацыі раёна за 11 месяцаў 2013 года асвоілі інвестыцый у асноўны капітал на суму 76,9 млрд. руб., што склала 103,3% да ўзроўню 2012 года.
У справаздачным годзе ў сельскую гаспадарку раёна ўкладзена 48,3 млрд. руб. бюджэтных сродкаў, з іх больш за 25 млрд. – на набыццё мінеральных угнаенняў і сродкаў аховы, 7,7 млрд. – на кампенсацыю кошту тэхнікі, набытай у лізінг, 8 млрд. – на набыццё гаруча-змазачных матэрыялаў.
У 2012 – 2013 гг. пачата мадэрнізацыя (з дабудовай даільна-малочных блокаў) 11 малочнатаварных ферм. У 2013 годзе на гэтыя мэты накіравана 3,9 млрд. руб., у тым ліку 1 млрд. руб. уласных сродкаў сельгасарганізацый, 2,9 млрд. руб. – сродкаў абласнога бюджэту.
У 2013 годзе ўведзены ў эксплуатацыю сучасны высокапрадукцыйны зернеачышчальна-сушыльны комплекс у ААТ “Друйскі” коштам 5,9 млрд. руб.
Будаўніцтва жылля
У справаздачным годзе ў эксплуатацыю ўведзена 13,3 тыс. кв. метраў жылля ці 63,3% да плана 21 тыс. кв. метраў. Здадзены ў эксплуатацыю 57-кватэрны ЖБСК №9. 23 дамы ўзведзены індывідуальнымі забудоўшчыкамі. Рэканструяваны 18 дамоў агульнай плошчай 10,3 тыс. кв. м.
Пачата будаўніцтва 58-кватэрнага дома ЖБСК №10 у Браславе, падрыхтавана пляцоўка для ўзвядзення 60-кватэрнага жылога дома долевага будаўніцтва.
Інвестыцыйная дзейнасць
На развіццё эканомікі раёна за 11 месяцаў 2013 года накіравана звыш 303,2 млрд. рублёў, з іх на набыццё машын, абсталявання, транспартных сродкаў – 93,3 млрд. руб., ці 30,8 % ад агульнага аб’ёму інвестыцый.
Завершана рэканструкцыя філіяла ААТ “Глыбоцкі МКК”, агульны аб’ём капітальных укладанняў па праекце склаў 225,5 млрд. руб., у тым ліку ў 2013 годзе – 75,9 млрд. Пачата рэканструкцыя філіяла “Браслаўрыба”, завершана будаўніцтва сетак водазабеспячэнняя па вул. Ленінскай, Слабодскай, Маладзёжнай, Ветэранаў, Каралёва, куплялася тэхніка для сельгасарганізацый.
Працягваецца работа па прыцягненні айчынных і замежных інвестараў.
У 2013 годзе заключаны дагаворы на рэканструкцыю з правядзеннем рэстаўрацыйных работ помніка архітэктуры “Былая графская сядзіба” ў аграгарадку Опса, а таксама на будаўніцтва аўтазаправачнай станцыі на аўтадарозе “Муражы – Краснасельцы” фермерскай гаспадаркай “Віталіч-Луг”.
Знешнеэканамічная дзейнасць
Чакаецца ў справаздачным годзе выкананне двух з чатырох параметраў па знешнеэканамічнай дзейнасці: экспарце тавараў прадпрыемствамі камунальнай уласнасці і без ведамаснай падпарадкаванасці і сальда знешняга гандлю паслугамі без уліку рэспубліканскіх прадпрыемстваў.
Тэмп росту экспарту прадпрыемстваў камунальнай уласнасці і без ведамаснай падпарадкаванасці склаў за 10 месяцаў 2013 года каля 690%. На экспарт пастаўляліся лесаматэрыялы, рыбныя кансервы, іншыя харчовыя і нехарчовыя тавары. У той жа час не ўдалося забяспечыць станоўчае сальда знешняга гандлю таварамі. Адмоўнае ж сальда склала больш за 356 тыс. долараў.
Экспарт паслуг без уліку рэспубліканскіх прадпрыемстваў за студзень – кастрычнік 2013 года склаў 309,4 тыс. долараў і павялічыўся ў параўнанні з 2012 годам на 8,6%. Забяспечана станоўчае сальда знешняга гандлю паслугамі прадпрыемствамі ўсіх форм уласнасці.
Значна нарасцілі экспарт паслуг у справаздачным годзе турысцка-аздараўленчае прадпрыемства “Браслаўскія азёры” і турыстычны комплекс “Струста”.
Гандаль
Рознічны тавараабарот праз усе каналы рэалізацыі за 11 месяцаў 2013 года склаў 613,6 млрд. руб., ці 109,2% у супастаўных цэнах. Захавалася тэндэнцыя апераджальнага росту рэалізацыі нехарчовых тавараў у параўнанні з харчовымі.
З мэтай актывізацыі продажу тавараў праведзена 18 кірмашоў, ажыццяўляліся 256 выездаў для гандлю на тэрыторыі рэспублікі і за яе межамі, праводзіліся дэгустацыі і іншыя рэкламныя мерапрыемствы, продаж тавараў у крэдыт. Райпа прыняло актыўны ўдзел у арганізацыі гандлю ў час правядзення “Славянскага базару”, “Вішнёвага фестывалю” ў Глыбокім, у культурна-спартыўных раённых мерапрыемствах.
Праведзены рамонт 9 гандлёвых аб’ектаў, кафэ г.п. Відзы. Працягваецца работа па аснашчэнні прадпрыемстваў гандлёва-тэхналагічным абсталяваннем. Для павелічэння безнаяўнага тавараабароту ўстанаўліваюцца банкаўскія тэрміналы.
Энергазберажэнне
Мэтавы паказчык па энергазберажэнні склаў “мінус” 4,2%, доля мясцовых відаў паліва – 73,8%.
Прадпрыемствы і арганізацыі раёна за студзень – кастрычнік 2013 года спажылі 90,1% паліўна-энергетычных рэсурсаў да аналагічнага перыяду 2012 года.
Мерапрыемствамі праграмы па энергазберажэнні былі ахоплены ўсе асноўныя накірункі. Найбольш буйнымі з’яўляюцца замена сетак цеплазабеспячэння на ПІ-трубы – 2,5 км, тэрмавацыя агароджвальных канструкцый жылых памяшканняў, у СВК “Маяк Браслаўскі” ўстаноўлена высокаэфектыўнае абсталяванне па прыгатаванні і раздачы кармоў.
Баланс працоўных рэсурсаў і заработная плата
Для рынку працы характэрна змяншэнне колькасці зарэгістраваных беспрацоўных, іх усяго 373 чалавекі, ці на 9% менш, чым было ў аналагічным перыядзе 2012 года. На ўліку стаяць 39 беспрацоўных. Маецца 108 вакантных месц.
Узровень рэгіструемага беспрацоўя на 1.12.2013 года склаў 0,4%.
Садзейнічанне ў працаўладкаванні на пастаяннае месца працы аказана 509 грамадзянам, у тым ліку 276 беспрацоўным. Часовая занятасць забяспечана 131 чалавеку, у тым ліку 103 беспрацоўным. У свабодны ад вучобы час працаўладкаваны 146 чалавек. На прафесіянальную падрыхтоўку і перападрыхтоўку накіраваны 15 беспрацоўных.
Са сродкаў Фонду сацыяльнай абароны насельніцтва для арганізацыі прадпрымальніцкай справы выдзелена субсідыя 5 беспрацоўным.
Удалося захаваць станоўчую дынаміку росту намінальнай налічанай заработнай платы. За 10 месяцаў 2013 года яна склала 3278, 2 тыс. руб., у прамысловасці – 4122 тыс. руб., сельскай гаспадарцы – 2573,9 тыс. руб., будаўніцтве – 3347,7 тыс. руб., гандлі – 3109,2 тыс. руб., ахове здароўя і сферы сацыяльных паслуг – 3075,6 тыс. руб., адукацыі – 3071,7 тыс. руб. Усяго ж у раёне даведзенае заданне па росце заработнай платы выканана на 78,5%.
Сацыяльная сфера
Пры павелічэнні нараджальнасці на 6,8% смяротнасць вырасла на 17,8%. Малалетняя смяротнасць у раёне не рэгістравалася з 2010 года.
Якасна і паслядоўна праводзіцца перааснашчэнне медыцынскіх устаноў сучасным абсталяваннем. Праведзены капітальны рамонт Урбанскага ФАПа, устаноўлены энергазберагальныя ліхтары ў ЦРБ, вядзецца бягучы рамонт паліклінікі, рэнтгенаўскага кабінета.
Працягваецца аптымізацыя сістэмы адукацыі. Нягледзячы на гэта, функцыянуюць 46% устаноў агульнай сярэдняй адукацыі з кантынгентам да 50 чалавек.
У 2013 годзе 50% выпускнікоў паступілі ў ВНУ.
Асаблівае месца ў арганізацыі выхаваўчай работы адводзіцца спартыўна-масавым і фізкультурна-аздараўленчым мерапрыемствам. У аб’яднаннях спартыўнага накірунку заняты 35% школьнікаў, на факультатывах – 18%. 98,1% ад агульнай колькасці вучняў ахоплены гарачым харчаваннем.
На развіццё матэрыяльна-тэхнічнай і вучэбнай базы накіравана 2,3 млрд. руб.
Фізкультура і спорт
Праведзена 56 спартыўна-масавых мерапрыемстваў. Каманды раёна прынялі ўдзел і сталі прызёрамі на абласной занальнай спартакіядзе для сельскіх жыхароў па лыжных гонках, летніх відах спорту, шахматах, футболе.
Умацоўваецца матэрыяльна-тэхнічная база дзіцячай юнацка-спартыўнай школы.
Актыўна развіваецца аграэкатурызм. Магчымасці для адпачынку турыстаў прапануюць больш за 185 аграэкасядзіб, з якіх 12 зарэгістраваны ў 2013 годзе.
Культура
Для жыхароў Браслаўшчыны ўстановы культуры правялі больш за 2800 мерапрыемстваў. Самыя цікавыя з іх “Міс, Містэр і Місіс Браслава”, “Маладыя галасы”, “Мама, тата, я – музычная сям’я”, конкурс песні пад гітару “Я спяваю”, “Віва-Браслаў” і іншыя.
Упершыню ў рамках “Браслаўскіх зарніц” арганізаваны “Парад дзіцячых калясак” і раённы агляд падвор’яў “Браслаўскі фальварак”.
Працягваюць развівацца культурныя сувязі з краінамі замежжа.
Установы культуры, самадзейныя калектывы станавіліся прызёрамі абласных конкурсаў, узнагароджваліся граматамі і дыпломамі.
Барацьба са злачыннасцю
На тэрыторыі раёна ў справаздачным годзе зарэгістраваны 153 злачынствы, што на 4 выпадкі менш, чым у аналагічным перыядзе 2012 года. Асноўным відам учыненых злачынстваў з’яўляюцца крадзяжы – 72,8% ад агульнай колькасці па лініі крымінальнага вышуку. Раскрыта 52% такіх злачынстваў.
Выяўлена 5 злачынстваў па лініі нораваў і незаконнага абароту наркотыкаў і столькі ж па лініі эканамічнай злачыннасці.
Звароты грамадзян
У райвыканкам паступілі 272 звароты грамадзян, з якіх 118 пісьмовых і 154 – вусных. Іх агульная колькасць зменшылася на 3, аднак на 14 павялічылася колькасць пісьмовых. Паступілі 24 калектыўныя звароты.
Аналіз паказвае, што ўзрасла колькасць зваротаў па пытаннях жыллёва-камунальнай гаспадаркі, транспарту і камунікацый, гандлю і паслуг. Нязначнае зніжэнне назіраецца па пытаннях аховы здароўя і будаўніцтва. Страцілі актуальнасць у грамадзян праблемы землеўпарадкавання, працы і занятасці насельніцтва, жыллёвага заканадаўства.
Жыллёва-камунальная гаспадарка
Працягваліся работы па добраўпарадкаванні г. Браслава. Адрамантавана частка вул. Дзяржынскага, Ленінскай, завершана будаўніцтва аўтамабільнай стаянкі каля гарадскога пляжа воз. Дрывяты і добраўпарадкаванне прылягаючай тэрыторыі, устаноўлены дзіцячы гульнявы комплекс у раёне шматпавярховых дамоў, прыведзены ў належны стан памятны знак воінам-інтэрнацыяналістам і інш.
Наводзіўся парадак і ў населеных пунктах раёна. Усе сельскія Саветы дэпутатаў шмат увагі ўдзялілі навядзенню парадку на брацкіх магілах і ля помнікаў загінуўшым воінам.
***
Асноўнымі задачамі развіцця раёна па-ранейшаму застаюцца забеспячэнне фінансавай стабільнасці суб’ектаў гаспадарання, павышэнне эфектыўнасці гаспадарчай дзейнасці, прыбытак, рэнтабельнасць продажу, зніжэнне ўзроўню матэрыяла- і імпартаёмістасці, павышэнне прадукцыйнасці працы.
Для гэтага неабходна мэтанакіраваная праца кожнага па павышэнні эфектыўнасці вытворчасці, якасці і канкурэнтаздольнасці выпускаемай прадукцыі, тэхпераўзбраенні і мадэрнізацыі вытворчасці, нарошчванні выпуску інавацыйнай, экспартаарыентаванай прадукцыі.
Забяспечым рэнтабельную і бясстратную работу суб’ектаў гаспадарання – захаваем і палепшым узровень жыцця насельніцтва.
У 2014 годзе стаіць задача забяспечыць узровень рэнтабельнасці продажу ў прамысловасці 12%, у сельскай гаспадарцы – 6%, тэмп росту вытворчасці прамысловай прадукцыі 110,5% да ўзроўню 2013 года.
У сельскай гаспадарцы для выканання паказчыка па тэмпе росту валавой прадукцыі 106% неабходна атрымаць не менш за 51,9 тыс. тон зерня ў бункернай вазе, 4,8 тыс. тон рапсу, нарыхтаваць травяністых кармоў не менш за 27 цэнтнераў кармавых адзінак на ўмоўную галаву жывёлы. У жывёлагадоўлі атрымаць 37,3 тыс. тон малака, 5,2 тыс. тон мяса БРЖ і 4,1 тыс. тон свіней.
Для паляпшэння жыллёвых умоў насельніцтва раёна трэба ўвесці ў эксплуатацыю 20 тыс. кв. метраў жылля за кошт усіх крыніц фінансавання.
Ад паспяховай работы кожнага будзе залежаць і дабрабыт раёна.
